1. Ανδρογενετική αλωπεκία (Androgenetic alopecia)

Η ανδρογενετική αλωπεκία είναι η συχνότερη αιτία απώλειας μαλλιών και στα δυο φύλα. Χαρακτηρίζεται από προοδευτική απώλεια και αραίωση μαλλιών η οποία ακολουθεί διαφορετικό πρόσωπο κατανομής ανάλογα με το φύλο.

Οφείλεται στην επίδραση των ανδρογόνων σε γενετικά προδιατεθειμένους θύλακες. Υψηλότερη συχνότητα παρατηρείται σε άτομα της Καυκάσιας φυλής. Η συχνότητα και η σοβαρότητα της αυξάνει με την πάροδο των ετών. Η μέση ηλικία έναρξης για τα αγόρια είναι τα 15 έτη, ενώ για τα κορίτσια τα 16 έτη.

Έγκαιρη έναρξη της κατάλληλης θεραπείας, μπορεί να καθυστερήσει τη σοβαρή εξέλιξη της ΑΓΑ.

Μελλοντικές προσδοκίες στη θεραπεία εστιάζονται στη χρήση αναλόγων προσταγλανδινών, νέων αναστολέων της 5-α ρεδουκτάσης και στη μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων (stem cells).

2. Γυροειδής αλωπεκία (Alopecia areata)

Η γυροειδής αλωπεκία χαρακτηρίζεται από εντοπισμένη απώλεια τριχών κατά στρογγυλές ή ωοειδείς περιοχές, χωρίς ορατά σημεία φλεγμονής του δέρματος. Μπορεί να παρατηρηθεί σε οποιαδήποτε έντριχη περιοχή, με συχνότερη αρχική εντόπιση το τριχωτό της κεφαλής.

Ολική αλωπεκία (alopecia totalis) είναι η απώλεια όλων των τριχών της κεφαλής και των φρυδιών

Καθολική αλωπεκία (alopecia universalis) είναι η πλήρης απώλεια όλων των τριχών του σώματος και αποτελεί το τελικό στάδιο της γυροειδους αλωπεκίας.

Συνήθως προσβάλλονται νεαροί ενήλικες (< 25 ετων). Τα παιδιά προσβάλλονται συχνότερα. Η συχνότητα είναι ίση και στα δυο φύλα.

Η αιτιολογία της γυροειδούς αλωπεκίας είναι άγνωστη. Η συσχέτιση με αυτοάνοσες παθήσεις, πιθανώς υποδηλώνει μια αυτοάνοση εξεργασία, που στρέφεται εναντίον του βολβού της τρίχας.

Αντιμετώπιση

Χειρουργική σμίκρυνση των αλωπεκικών τμημάτων (Scalp reduction), εφόσον προκύπτει από το ιστορικό του ασθενούς, ότι η κατάσταση του είναι σταθεροποιημένη εδώ και χρόνια.

Μεταφορά και εμφύτευση τριχικών θυλάκων στις αλωπεκικές περιοχές (εξαρτάται από το εύρος της έκτασης αυτών). Ισχύει επίσης η σταθεροποιημένη μορφή της ουλωτικής αλωπεκίας, ώστε να υπάρχει η ζώνη σταθερής τριχοφυΐας από όπου θα ανελκυθούν τα μοσχεύματα. Γενικότερα, δεν υπάρχει διαθέσιμη οριστική θεραπεία.

Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει: τοπικά, συστηματικά και ενδοφλέβια κορτικοστεροειδή, συστηματικά κυκλοσπορίνη, δινιτροχλωροβενζόλιο (DNCB), φωτοχημειοθεραπεία (PUVA).

Η αποτελεσματικότητα της θεραπείας είναι δύσκολο να αποτιμηθεί, λόγω της αυτόματης επανέκφυσης. Η θεραπεία για τη γυροειδή αλωπεκία δεν είναι ικανοποιητική. Ο σημαντικότερος παράγοντας στην αντιμετώπιση του ασθενούς είναι η ψυχολογική υποστήριξη από τον δερματολόγο, την οικογένεια ή από ομάδες υποστήριξης.

3. Τελογενής τριχόρροια (Telogen effluvium)

Τελογενής τριχόρροια είναι η αυξημένη απόπτωση φυσιολογικών τελογενών τριχών από ευρισκόμενους σε φάση ηρεμίας τριχικούς θυλάκους, εξαιτίας της ταχείας μετάπτωσης από την αναγενή (φάση ανάπτυξης), στην καταγενή και τελογενή (φάση ηρεμίας). Εκδηλώνεται κλινικά με αυξημένη καθημερινή απώλεια τριχών και, αν είναι σοβαρή, με λέπτυνση τριχών.

Είναι συχνότερη στις γυναίκες. Στους παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη του θύλακα προκαλώντας τελογενή τριχόρροια, περιλαμβάνεται η κύηση, η διακοπή ή αλλαγή του τύπου των αντισυλληπτικών δισκίων, οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση, ο βαρύς τραυματισμός, η μεγάλη απώλεια βάρους σε σύντομο χρονικό διάστημα, η ασθένεια με υψηλό πυρετό, η έντονη ψυχική φόρτιση (Stress).

Οι περισσότεροι πάσχοντες είναι πολύ αγχωμένοι, ανησυχούν για την μέλλουσα εξέλιξη.

Η απώλεια των τριχών είναι διάχυτη σε όλο το τριχωτό και περιλαμβάνει τα πλάγια και το οπίσθιο τμήμα της κεφαλής. Αν η τριχόπτωση είναι σημαντική, ώστε να οδηγεί σε λέπτυνση των τριχών, η αλωπεκία κατανέμεται διάχυτα σε όλη την έκταση του τριχωτού.

Η τελογενής τριχόρροια μπορεί να παρατείνεται μέχρι και ένα έτος μετά την εκλυτική αιτία.

Ο ασθενής πρέπει να καθησυχάζεται ότι η εξεργασία είναι στα πλαίσια ενός φυσιολογικού κύκλου ανάπτυξης και απόπτωσης των τριχών και ότι αναμένεται πλήρης επανέκφυση.

4. Αναγενής τριχόρροια (Anagen Effluvium)

Στην αναγενή τριχόρροια το πρότυπο της αλωπεκίας αφορά στην διάχυτου τύπου. Αφορά ολόκληρο το τριχωτό της κεφαλής και συνήθως είναι οξείας έναρξης και πολύ έντονη.

Είναι αποτέλεσμα απότομης αναστολής της ανάπτυξης ή βλάβης των αναγενών τριχών, οι οποίες παραλείπουν την καταγενή και την τελογενή φάση και αποπίπτουν.

Στις περισσότερες περιπτώσεις προκαλείται από φάρμακα, δηλητηρίαση ή χημειοθεραπεία.

Όταν πάψει η εκλυτική αιτία, ο φυσιολογικός κύκλος της τρίχας αποκαθίσταται.

5. Τραυματικές αλωπεκίες

Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν οι αλωπεκίες από μηχανικά αιτία.

α. Τριχοτιλλομανία

Είναι μια διαταραχή του έλεγχου των παρορμήσεων κατά την όποια ο πάσχων πραγματοποιεί επαναλαμβανομένη απόσπαση-τράβηγμα των τριχών με αποτέλεσμα την απώλεια τους. Επίσης τραβούν καταναγκαστικά τις τρίχες και από αλλά σημεία (φρύδια, βλεφαρίδες, ηβική χώρα).

Αυτή η συμπεριφορά τους προκαλεί αίσθημα ανακούφισης-ικανοποίησης και εκτόνωση άγχους.

β. Αλωπεκίες από έλξη

Οι αλωπεκίες από έλξη προκαλούνται από τα επαναλαμβανόμενα και σφιχτά στερεώματα των μαλλιών. Απαντάται κυρίως σε γυναίκες, οι οποίες υποβάλλουν τα μαλλιά τους σε διάφορους επιθετικούς τρόπους καλλωπισμού (τρέσες, κότσοι, πρόσθετες τούφες)

Ασκείται πίεση στις ρίζες των τριχών και η βλάβη στον θύλακα της τρίχας μπορεί να είναι μόνιμη.

Οι αλωπεκικές περιοχές που δημιουργούνται στις τραυματικές αλωπεκίες αποκαθίστανται με μεταμόσχευση τριχοθυλάκων.